علمی

بنام خدا

 یک نکته از هزاران...................

 ( دستگاههای خود پرداز و کارتهای اعتباری )

 شما نیاز به مقداری پول دارید. بنابراین به سمت یک دستگاه خود پرداز یا Automatic Teller Machin ) ATM ) می روید، کارت را وارد دستگاه کارت خوان می کنید، دستورات به نمایش در آمده را اجرا می کنید و سپس از چند دقیقه در حالی که پول و رسید را از دستگاه تحویل گرفته اید از آنجا دور می شوید. این دستگاهها هم اکنون در سوپر مارکتها ، فروشگاههای زنجیره ای و دفاتر مسافرتی موجود هستند. برای شما عجیب نیست که چگونه سرمایه حساب شما در بانک چگونه در دستگاه خود پرداز قابل برداشت است؟

قسمتهای تشکیل دهنده دستگاههای خود پرداز :

1- کارت خوان ( ورودی) : کارت خوان اطلاعات شما را از طریق قسمت مغناطیسی کارت اعتباری که به صورت نوار مشکی رنگی در پشت کارت است می خواند – اطلاعات این نوار به دلیل مغناطیسی بودن در اثر قرار گرفتن در میدانهای موبایل یا آهنربائی اطلاعاتشان از بین می رود و اصطلاحا" کارت می سوزد- پردازشگر اصلی با استفاده از این اطلاعات قادر به تراکنش از حساب بانکی شما می باشد.

2- صفحه کلید ( ورودی ) : صفحه کلید اطلاعات مورد نیاز برای تراکنش را از صاحب کارت دریافت می کند. همچنین دستورات کاربر را برای دریافت مانده حساب و تغییر رمز را اجرا می کند برای تراکنش نیاز به PIN می باشد که توسط صفحه کلید دریافت می شود.

3- بلند گو ( خروجی ) : این امکان را میسر می کند که شما را از دریافت وجه و کارت اگاه می کند و با فشار هر کلید یک بوق می زند.

4- صفحه نمایش ( خروجی ) : دستورالعملها و عملیات تراکنش را نمایش می دهد اغلب صفحه نمایش هایی که از خطوط پر سرعت استفاده می کنند تک رنگ یا رنگی ( CRT) می باشند. دستگاههایی که از خط تلفن استفاده می کنند اغلب از صفحه نمایش تک رنگ یا رنگی ( LCD ) استفاده می کنند.

5- چاپگر رسید ( خروجی ) : این امکان را میسر می کند که رسید عملیات ترکنش را برای شما چاپ می کند.

6- توزیع کننده وجه ( خروجی ) : ( cash dispenser ) : قلب یک دستگاه خود پرداز امن مکانیزم توزیع وجه است تشخیص اسکناسهای مکانیزم توزیع وجه توسط چشم الکترونیکی است که تعداد پولهایی که در خروجی توزیع شده اند را مشخص می کند. تعداد پولها و دیگر اطلاعات وابسته به صورت دوره ای چاپ می شوند و یک کپی برای مدت 2 سال نگهداری می شود در کنار چشم الکترونیکی، برای شمردن پول، مکانیزم توزیع وجه از یک سنسور که از شیوه تشخیص کلفتی پول استفاده می کند کمک می گیرد. اگر دوتا پول به هم چسبیده باشند وقتی دستگاه شروع به توزیع پول به دارنده کارت نماید، دو پول به هم چسبیده به محفظه برگشت داده شده ها ارجاع داده می شود. این اتفاق برای پولهای تا خورده ، پاره و فرسوده نیز می افتد.

کارت اعتباری چیست ؟

کارت اعتباری یک کارت پلاستیکی است که روی آن نام صاحب کارت و شماره آن به صورت برجسته وجود دارد و پشت آن یک نوار مغناطیسی دیده می شود که درون آن برخی اطلاعات مهم مثل هویت و آدرس دارنده کارت را ذخیره کرده است یک کارت اعتباری استاندارد شامل یک عدد16 رقمی است که حاوی اطلاعاتی درباره نوع کارت ، بانک صادر کننده و اطلاعات دیگر است این شماره برای هر کارت به صورت unique  ( منحصر به فرد ) است. از این شماره برای شناسایی دارنده کارت هنگام معاملات الکترونیکی  روی اینترنت نیز استفاده می شود.

تاریخچه :  

آنطور که در دایره المعارف بر یتا نیا آمده است استفاده از این کارت برای نقل و انتقال پول ابتدا در دهه 1920 و در کشور آمریکا رواج یافت. در آن زمان برخی شرکتهای خصوصی مانند بعضی از هتلهای زنجیره ای و تعدادی از شرکتهای نفتی مشتریان خود را به استفاده از این کارتها برای سهولت در پرداخت تشویق می کردند. اولین کارت اعتباری از نوع امروزی آن در سال 1950 توسط Diners club Inc معرفی شد و هنوز هم یکی از کارتهای اعتباری شناخته شده است. در سال 1958 نیز کارت اعتباری دیگری در همین رده توسط شرکت American Expressمعرفی شد که در حال حاضر یکی از معرف ترین کارتهای اعتباری است. مشخصه اصلی این دسته از کارتها این است که شرکت صادر کننده کارت از دارنده آن یک مبلغ عضویت سالانه در یافت می کند و سپس به صورت ماهانه یا سالانه برای او صورت حساب می فرستد و معادل مبلغ این صورت حساب از موجودی دارنده کارت نزد شرکت صادر کننده آن کسر می شود.

مدتی بعد سیستم کارت اعتباری بانکی رواج یافت . اولین سیستم بانکی در سال 1959 و از سوی bank of America  در کالیفرنیا معرفی شد و

Bank AmerCard نام داشت. در سال 1976 این سیستم بانکی به VISA تغییر نام داد. ویزا امروزه یک کنسرسیوم بین المللی است که سیستم بانکی اغلب کشورهای دنیا در آن مشارکت دارند. و همان سال اتحادیه کارت بین بانکی یا Interbamk card Association شکل گرفت و بعدها به master card تغییر نام داد. ویژگی مستر کارت این بود که هیچ بانک خاصی در آن نقش محوری نداشت بلکه هر کدام از بانکهای که به صورت محلی اقدام به صدور کارت اعتباری برای مشتریان خود می کردند مایل بودند روشی برای متصل کردن سیستم های مالی خود به یکدیگر پیدا کنند.            

برخی اصطلاحات مهم مرتبط با کارت اعتباری :  

Annual fee: حق عضویت سالیانه کد برخی شرکتها هنگام صدور کارت یا تمدید عضویت دریافت می کنند. این روزها بسیاری از صادر کننده گان کارت شعار( بدون حق عضویت سالانه ) را تبلیغ می کنند و احتمالا" آنهایی هم که اکنون این مبلغ را دریافت می کنند در آینده از آن چشم پوشی خوهند کرد تا مشتریان خود را حفظ کنند .

Finance charge: ( شارژ مالی ) عبارتست از پولی که شما بابت استفاده از کارت اعتباری می پردازید به زبان ساده این همان پولی است که شما هنگام خرید کالا و خدمات از حساب خود خارج می کنید. این مقدار علاوه بر هزینه های مربوط به بهره ممکن است شامل کارمزدهای دیگری مانند cache Advanee fees نیز باشد. کارمزدا خیر هنگتمی از دارنده کارت کم می شود که شما بیش از موجودی مانده در حساب خود هزینه کنید .

Interest Rate: ( نرخ سود ) شیوه های مختلفی برای محاسبه نرخ سود وجود دارد. اغلب کارتهای اعتباری از شیوه های مختلف محاسبه APR استفاده می کنند. اما کارتهای بدهی ممکن است از شیوه های دیگری مثل کسر مقدار ناچیز و ثابتی از پول به ازای هر بار خرید استفاده کنند.

APR ( Annual Percentage Rate ) : در صدی از میزان شارژ مالی شما در طول یک سال است . این عدد همان سود سالانه است که بابت ارائه خدمات الکترونیکی از شما کسر می شود.

Fix rate: اگر APR بر مبنای نرخ سود ثابت سالانه محاسبه شود به ان نرخ ثابت می گویند.

Variable Rate : اگر نرخ سود سالانه متغیر و وابسته به دیگر انواع نرخ بهره بانکی باشد به آن نرخ شناور یا متغیر می گویند. این نرخ معمولا" از مجموع دو عدد دیگر یعنی نرخ پایه ای بهره ( که قابل تغییر توسط مدیریت امور بانکی کشور است ) و در صدی از همین عدد که توسط موسسه مالی مربوطه تعیین می شود بدست می آید.